در واقع، كسي كه به دليل
سبك زندگي و كارش مدتي طولاني در حالت نشسته قرار مي‌گيرد، گنجينه
سلامتي‌اش را همچون ميزباني بي‌شناخت به روي انواع بيماري‌هايي باز مي‌كند
كه خانه بدن را خيلي زود تصاحب كرده، صاحبخانه را بيرون مي‌كنند! اين
بيماري‌ها از چاقي و انحرافات اسكلتي و ستون فقرات گرفته تا مشكلات مزمن
كليوي، كمردرد، آسيب‌هاي عضلاني، ديابت نوع دوم، امراض متعدد قلبي و حتي
مرگ زودرس را شامل مي‌شود.
آمبولي ريه
سال گذشته، «مديكال اكسپرس» گزارشي منتشر كرد
كه بيانگر نتايج مطالعه‌ايهجده ساله روي 70 هزار پرستار آمريكايي بود.
اين مطالعات نشان مي‌داد حالت نشسته احتمال ايجاد آمبولي ريوي را شدت
مي‌بخشد. پژوهندگان در تحقيق خود براي اولين بار متوجه شده بودند ابتلا به
آمبولي شُش و ريه در زنان پرستاري كه با فراغت از كار بيش از 41 ساعت در
هفته را مي‌نشينند و تحركي ندارند، دو برابر بيشتر از زناني است كه كمتر از
10 ساعت مي‌نشينند. افزون بر آن، در اين حالت لخته خوني كه در رگ‌هاي پا
پديد آمده، به شُش‌ها منتقل مي‌شود و علاوه بر آمبولي، درد سينه، دشواري
تنفس، سرفه و در نهايت ابتلا به بيماري‌هاي قلبي را نيز به همراه مي‌آورد.
آنها تاكيد كرده بودند اگرچه طبق باور عموم، كساني كه فعاليت فيزيكي دارند
يا حتي ورزش مي‌كنند كمتر در معرض خطرات تنفسي قرار دارند، اما نتيجه اين
بررسي نظري خلاف آن را نشان مي‌دهد.
نابودي كليه‌ها
در تازه‌ترين تحقيقات
مشخص شده اگر در طول هفته ساعاتي را نيز ورزش كنيد، اما هر روز بيش از سه
ساعت را به حالت نشسته بگذرانيد، احتمال ابتلا به بيماري‌هاي متعدد بخصوص
مشكلات كليوي همچنان باقي است.دكتر توماس ييتز و همكارانش در دانشگاه و
بيمارستان دانشگاهي ليسستر بتازگي دريافته‌اند هر اندازه كمتر بنشينيد، به
همان نسبت كمتر به بيماري‌هاي مزمن كليوي دچار خواهيد شد. البته يافته‌هاي
آنها كه در مجله آمريكايي «بيماري كليه» منتشر شده، مشخص نكرده آيا اين
رابطه، رابطه‌اي مستقيم و محسوس است يا خير و نيز چرا تحرك كم و نشستن به
مدت طولاني سبب بروز بيماري‌ها و مشكلات كليوي مي‌شود، اما حتي اگر اين
جواب‌ها مشخص نباشد دست‌اندركاران پژوهش به گونه‌اي كلي توصيه كرده‌اند هر
انساني حتما بايد گهگاه از جاي خود برخيزد و مقداري حركت كند تا اثرات مخرب
نشستن كاهش يابد.
البته «مقداري حركت كند»
در جمله فوق ظاهرا به معناي كاهش احتمال ابتلا به بيماري‌هاي كليوي است،
نه باقي امراض! به عبارت ديگر نمي‌توان فرض كرد با بلندشدن از پشت ميز و
چند قدمي به سوي آشپزخانه يا آبدارخانه‌رفتن و چاي‌ريختن، مبارزه چنداني
عليه بيماري‌هاي ديگر ناشي از نشستن صورت گرفته است.
اضافه وزن
طولاني نشستن متابوليسم بدن را بر هم مي‌زند.
پژوهشگران استراليايي با
بررسي اطلاعات 222 هزار ميانسال متوجه شدند خطر مرگ و مير اين اشخاص پس از
11 ساعت نشستن روزانه با افزايش روبه‌رو بوده است. در اين بررسي معلوم شده
بود بيشتر آنها 90 درصد اوقات نشسته و در باقي اوقات در نهايت 150 دقيقه
در هفته فعاليت بدني داشته‌اند؛ از همين رو 62 درصد آنها درگير اضافه وزن
بودند.
اضافه وزن صرفنظر از
بيماري‌هاي عروقي، خطر ابتلا به آرتروز و تخريب غضروف و مفاصل را همراه
مي‌آورد؛ چنان كه گاه تخريب مفاصل بخصوص در ناحيه زانو به قدري زياد است
كه درميانسالي هيچ چاره‌اي جز تعويض مفصل باقي نمي‌ماند.
مرگ زودرس
بررسي اطلاعات 200 هزار مرد و زن در دانشگاه
سيدني نشان داده هركس هر قدر از عمر خود را پشت ميز و روي صندلي نشسته
باشد، بيشتر به مرگ نزديك شده! پروفسور آدريان بائومان از دانشگاه سيدني كه
پژوهش مذكور را انجام داده با اعلام اين مطلب گفته: افرادي با مشاغل
پرتحرك‌تر همانند باغدارها، ساختمان‌سازها، حتي پرستاران بچه به سبب فعاليت
بيشتر بدني اغلب عمري طولاني‌تر دارند و كمتر به بيماري‌هاي ناشي از
بي‌تحرك نشستن دچار مي‌شوند. او خاطرنشان كرده وقتي انسان در حالت نشسته
قرار مي‌گيرد، هر وعده غذايي تبديل به قند مي‌شود و افزايش ميزان قند در
خون سبب اشباع مواد قندي در عضلات و كبد شده و سلامتي فرد را مورد تهديد
قرار مي‌دهد.
هنوز قانع نشده‌ايد؟
غير از آنچه خوانديد و آنچه امكان بيان آن
فراهم نشد، يادتان باشد وقتي كسي حتـــــي پس از ورزش به جاي ادامهكارها
در حالت ايستاده و دخيل‌كردن اعمال منتهي به سوزاندن كالري، در جايي به مدت
زياد ثابت مي‌نشيند (حتي به شرط درست‌نشستن)، تحرك كم مي‌شود و عضلات،
ماهيچه‌ها، مفاصل، قلب و خلاصه بخش اعظم بدن به حالت استراحت درمي‌آيد. در
اين وضعيت تغيير ميزان گلوكز و انسولين سبب مي‌شود فرد بزودي به ديابت
(البته از نوع دوم) مبتلا شود. اگر اين عمل به صورت عادت در آيد، با افزايش
ميزان كلسترول و تري‌گليسيريد، اضافه وزن شروع مي‌شود و در نتيجه خطرات
عروقي بدن را تحت فشار قرار مي‌دهد. خطرات عروق هم كه معلوم است به چه جايي
خواهد رسيد.
چه بايد كرد؟
سعي كنيد روزي 30 تا 40
دقيقه ورزش يا حداقل پياده‌روي منظم و مداوم داشته باشيد. هر ساعت از
جايتان برخيزيد، 5 تا 10 دقيقه نرمش يا كارهايي انجام دهيد كه علاوه بر
تغيير وضع و به كار انداختن بخش‌هاي در حال استراحت بدن، نرمش يا كارتان
با سوزاندن كالري همراه شود. اگر مي‌توانيد تمركز يا انجام اعمالتان را در
كنترل داشته باشيد، برخي كارها را ايستاده يا در حالت راه‌رفتن انجام دهيد.
مطالعه، خوردن، تماشاي تلويزيون، پاسخگويي به تلفن و... از اين دست اعمال
هستند. به جاي استفاده از آسانسور يا پياده‌شدن از خودرو در مقصد، از پله
استفاده كنيد يا كمي دورتر پياده‌شده و بقيه راه را پياده برويد و...
احتمالا خودتان بتوانيد روش‌هايي بسيار بهتر و
بيشتر از توصيه‌هاي اين مطلب پيدا كنيد؛ پس معطل نكنيد. اگر وجود توصيه
ابتداي مطلب، اين متن را نشسته خوانده‌ايد هم اين بار كه گذشت، اما يادتان
باشد «نشستن» مرگ‌آور است و اگر مي‌خواهيد عمرتان!...
