پدربزرگ رعنا رعب‌انگیز
است. باورتان بشود یا نه آدم جرات نمی‌كند به او سلام كند، مزاح كه جای خود
دارد. هنوز هم نفهمیده‌ام ما را آدم حساب نمی‌كند یا اعصاب ندارد با كسی
حرف بزند.
سكینه‌خانم، مادر همسایه هم همیشه دارد از همه ناله می‌كند. زمین، آسمان، زمانه، دختر، پسر، نوه، نتیجه، بیمه، بازنشستگی و... .
سلوك با آدم‌ها سخت
می‌شود، وقتی در بخش منفی افكار و رفتار خود گیر می‌كنند یا بیش از آن‌كه
لازم است از خود برای زندگی دیگران مایه می‌گذارند. یا فراری می‌شوی یا
همیشه مدیونی و گاه متوقع می‌مانی كه چرا مادر مثل همیشه نیست!
وقتی پیر می‌شویم رفتارهای ما چنان تثبیت می‌شود كه فكر می‌كنیم ما با آنها زاده شده‌ایم.
ما با این رفتارهای
تثبیت‌شده در مورد دیگران و خود قضاوت می‌كنیم و آن قضاوت‌ها و بازخوردهایی
كه به دیگران می‌دهیم برای ما دنیای پیچیده روابطمان را ترسیم می‌كنند. ما
هر چقدر كه پیر شده باشیم شاید نتوانیم دنیا را دستكاری كنیم، اما
میتوانیم خودمان را بهتر بشناسیم و شاید بتوانیم در بهترین وضعیت خود قرار
بگیریم.
اما هیچ‌یك از ما
نمی‌توانیم بگوییم كه در بهترین وضعیت خود قرار داریم. حتما این جمله را
بعد از یك رفتار غیرطبیعی زیاد شنیده‌اید كه انگار كس دیگری شده بودم و
نفهمیدم چه كردم!
شاید دانستن این رموز
برای تازه‌دامادها و تازه‌عروس‌ها واجب باشد، اما وقتی پا به سن می‌گذارید و
نازكدل و رنجور می‌شوید تحمل چنین عكس‌العمل‌هایی هم برای شما و هم برای
همسرتان سخت‌تر است.
پس بیایید در آستانه سال نو رفتارهای خودتان را زیر ذره‌بین ببرید.
یك روان‌شناس به نام
جودیت اورلوف، تیپ‌های عاطفی افراد و عكس‌العمل‌های آنها را وقتی كه حال
خوشی دارند یا وقتی در بدترین وضعیت خود قرار می‌گیرند تقسیم‌بندی كرده كه
دانستن این موضوع كه شما در كدام گروه قرار می‌گیرید به شما كمك می‌كند كه
به سمت بهترین وضعیت خود حركت كنید.
نوع احساس شما از صافی
دیدگاه هردو شما نسبت به جهان اطرافتان عبور می‌كند. احساسات شما
پیشفرض‌های تعیین‌شده‌ای از شخصیت شما دارد كه بخصوص تحت فشار تبدیل به
رفتارهای احساسی شما می‌شود.
4 نوع هیجان عاطفی همراه با جنبه‌های مثبت و منفی و نحوه متعادل كردن آن وجود دارد؛
تیپ هیجانی اول؛ متفکر
كیفیت: شما یك شخص صریح و بیان‌كننده مسائل هستید. ذهنی تحلیلی، مایل به تعمق و تفكر و مقابله‌گر و پیشتاز دارید.
در وضعیت مثبت:
بسیار منطقی هستید و براحتی مشكلات را با همین روش به طور عقلانی رفع
می‌كنید. مناظره‌گر بزرگی هستید، قادرید در موقعیت‌های عاطفی پر هیجان
آرامش خود را حفظ كنید.
در وضعیت منفی:
با احساسات خود و دیگران به سختی ارتباط برقرار می‌كنید، دچار برچسب
افاده‌ای می‌شوید و تودار یا سرد به نظر می‌رسید. در مورد مشكلات با عقده
روحی برخورد می‌كنید و گاه بیش از حد جدی هستید. مراقب باشید با صراحت خود
فرزندان، نوه‌ها و همسرتان را نرنجانید و سعی كنید گاهی هم آنها را درك
كنید.
پیشنهادی برای تعادل: برای
جسم و روح خود وقت بیشتری بگذارید. تكنیك‌های تنفس ورزش شدید را بیازمایید
و گاهی سعی كنید خود را جای دیگران بگذارید و مانند آنها احساس كنید و
دنیا را ببینید.
تیپ هیجانی دوم؛ ياور
كیفیت: بسیار حساس هستید، به طور طبیعی اهداكننده‌اید، ذاتا انسان معنوی هستید و یك شنونده خوب به شمار می‌آیید.
در وجه مثبت خود كمك
كننده بیماران، یاور، دوست، پرشور و احساسی هستید. مشكلات، افكار و احساسات
دیگران را به صورت شهودی درك می‌كنید، از نظر احساسات پاسخگو هستید.
در جنبه منفی دیگران
براحتی می‌توانند حال بد خود را به شما منتقل كنند و مستعد ابتلا به
اضطراب، افسردگی و خستگی هستید و براحتی در هنگام زندگی با دیگران احساس
كنار گذاشته شدن می‌كنید و در مرزبندی با افراد و ایجاد حد و مرز برای
رابطه مشكل دارند.
خوب بودن خوب است، اما
به رنجوری جسم خود نیز توجه كنید. بیش از اندازه‌ای كه می‌توانید نبخشید و
نگران از دست دادن حمایت خانواده، نوه‌ها و فرزندان نباشید. خود را دوست
داشته باشید تا دیگران نیز دوستتان بدارند.
به تعادل در آوردن احساسات: با خود گفت‌وگوی مثبت و بحث منطقی كنید.
برای خود وقت‌های آرامش
روانی و خود آرام‌سازی و عبادت قرار دهید. بیاموزید كه بین خود و دیگران
مرزهای روشن و مشخصی بگذارید و از« نه» گفتن نترسید. برای خود فضایی
بگذارید، راه فرار از رودربایستی را نگه دارید و از خودتان بیش از دیگران
مراقبت كنید.
سومین تیپ هیجانی؛ سخت بودن
كیفیت: شما
از لحاظ احساسی برای خود و دیگران قوی هستید، عملگرا به شمار می‌روید و
قادرید در بحران، خونسردی خود را حفظ كنید و از قضاوت دور بمانید.
در وضعیت مثبت: می‌توانید ركن قدرت و بخشنده‌ای سازگار و وفادار و قابل احترام باشید و مدت‌ها رابطه نزدیك خود را با افراد حفظ كنید.
اما در وضعیت منفی می‌توانید از احساسات فاصله بگیرید مركز خشم و سرخوردگی شوید و عمق روابطتان ممكن است از بین برود.
قوی بودن خوب است، اما حتی صخره‌ها هم با تعداد زیادی از صدف‌ها و خرچنگ‌ها دوست هستند. آنقدر بزرگ نباشید كه از شما فرار كنند.
سعی نكنید با امواج
تنش‌زا برخورد كنید، بلكه از آنها فاصله بگیرید. زیرا وقتی سر حال نیستید و
در وضعیت منفی خود هستید نمی‌توانید از پس این امواج برآیید.
به تعادل در آوردن احساسات: فعالیت‌ها
و تمرین‌های برونگرا و جاری‌كننده احساسات انجام دهید. مثلا هر روز یكی از
احساسات خود را بیان كنید. آغازگر گفت‌وگوهای احساسی باشید.
تیپ شخصیتی چهارم؛ احساسات سیال
شما با احساسات خود آشنایی دارید و آن را اغلب به اشتراك می‌گذارید.
احساسات شما معمولا
خودجوش، مستقیم و قابل اعتماد هستند.شما در خلق مثبت قادر به بیان احساسات
خود هستید، راحت دیگران را می‌بخشید و شبكه‌های حمایتی از دوستان صمیمی
باارزش به وجود می‌آورید و آنها را حفظ می‌كنید.
در خلق منفی نیاز بیش از
حد برای به اشتراك گذاشتن احساسات از خود نشان می‌دهید به نحوی كه تمایل
شما به شنیدن بازخورد خارجی، در عوض تكیه بر دریافت‌های شهودی خودتان
می‌تواند از دوستانتان درمانگرانی بسازد كه فقط به درد دل‌های شما گوش
می‌دهند.
اگر شما از آن دسته
سالمندانی هستید كه وقتی دیگران سراغتان می‌آیند فقط ناله می‌كنید و به
همسرتان نیز فقط از زمانه شكایت می‌كنید بدانید كه این كار دیگران را خسته
می‌كند.
برای به تعادل رسیدن
فعالیت‌هایی را تمرین كنید كه قدرت و خودكفایی شما را تقويت می‌كند. به
خودتان اعتبار بدهید و بیش از اندازه به نظر دیگران اهمیت ندهید.
بیاموزید كه خود را ببخشید و تمرین كنید كه با خود گفت‌وگوی مثبت كنید و به خود انرژی ببخشید.
