مي
گويند ترك عادت موجب مرض است، اما كمي فكر كنيم كه درست است يا نه؟ كاري
را از روي عادت انجام دادن، احتمالا آسانترين انتخاب است، شايد به همين
دليل وقتي ميخواهيم فرزندانمان را تربيت كنيم، باز هم سعي ميكنيم آنها
را به خوبيها عادت دهيم. البته اين يك اصل روانشناسي است. يكي از
مهمترين راههاي ايجاد رفتار مطلوب در افراد همين اصل خوگيري و عادت است،
اما اگر قرار باشد فرزند ما تنها عادت كند، بدون آن كه فكر و انديشهاش را
نيز به كار بيندازد، آن وقت است كه نتيجه مطلوبي عايدمان نخواهد شد.
انسانها به دو صورت عادت ميكنند:
1 ـ عادت بدون پشتوانه تفكر كه منفعلانه و بيارزش است.
2 ـ عادت با پشتوانه فكر و اراده كه باعث انس با خصلتهاي خوب ميشود.
اگر بتوانيم كودكمان را
طوري تربيت كنيم كه به كارهاي خوب عادت كند و در عين حال نسبت به آنها
نگرش كافي را داشته باشد و خود، آنها را انتخاب كند در اينصورت ميتوانيم
مطمئن شويم ميتواند در طول زندگي با فكر و اراده خود در مسير درست گام
بردارد، زيرا دانسته عمل صحيح را انجام داده نه از روي عادت.
براي مثال اگر بخواهيم فرزندمان سحرخيز باشد، بايد برنامهاي كامل براي ايجاد اين خصلت در او بريزيم.
در گام اول بايد خودمان چنين رفتار كنيم تا فرزندمان به طور غيرمستقيم از ما الگوبرداري كند.
در گام دوم شرايط را طوري ايجاد كنيم كه فرزندمان در عمل انجام شده قرار بگيرد. وقتي
چند
روز متمادي صبحها برنامهاي براي فزرندمان مهيا كنيم كه او دوست دارد و
به اصطلاح به عشق آن از خواب بيدار ميشود و در طول روز هم سرش را گرم كنيم
تا نخوابد، شبها ميتواند زودتر بخوابد و به طور خودكار فردا صبح زود از
خواب برميخيزد.
در گام سوم ميتوانيم او را تشويق كنيم تا به تثبيتشدن اين عمل در او كمك كرده باشيم.
گام چهارم و مهمترين
گام، توضيح اين مطلب به زبان كودكانه براي اوست كه چرا صبح زود بيدار شدن و
بموقع خوابيدن را به او توصيه ميكنيم.
اگر او تنها به اين كار
عادت كند، وقتي به اجبار شرايط نتواند بموقع بخوابد و صبح زود برخيزد،
كمكم اين عادت را ترك ميكند، اما وقتي كه بخوبي فهميده باشد اين كار چه
فوايدي براي او دارد، چنين نخواهد شد.
چند لحظه خودتان را جاي
كودكتان بگذاريد، او از ابتدا وارد دنيايي پر از بايد و نبايد ميشود،
دنيايي كه ورود ممنوعهايش آنقدر زياد است كه به مرور ياد ميگيرد دست به
تجربه جديد نزند و اين يعني مرگ خلاقيت! البته براي سالم و صحيح زندگيكردن
بايد قوانيني وجود داشته باشد و همه خود را ملزم به رعايت آن كنند، اما
اين در شرايطي است كه اين قواعد بخوبي توضيح داده شود و فرد از همان كودكي
بداند علت كارهايي را كه انجام ميدهد، چيست.
منبع:جام جم